Big data đang dần trở thành một trong những xu hướng nổi bật được ứng dụng vào lĩnh vực Marketing trong những năm gần đây. Nó được ví nhưng nguồn tài nguyên giàu giá trị, nếu trích xuất và khai thác thành công nó sẽ mang lại rất nhiều lợi ích cho hoạt động kinh doanh tổng thể.
Tuy nhiên, khái niệm hay cách thức áp dụng big data trong marketing đối với nhiều nhà quản trị, đội nhóm thực hiện vẫn còn khá là mơ hồ, không rõ ràng. Chính vì vậy, gây lãng phí rất nhiều nguồn lực mà hiệu quả marketing lại không được gia tăng được bao nhiêu.
1/ Big data là gì?
Trước hết chúng ta hãy cùng nhau làm sáng tỏ câu hỏi “Big data là gì?” là một trong những thuật ngữ được nhắc đến trong rất nhiều ngành nghề, lĩnh vực khác nhau. Số đông sẽ hiểu theo nghĩa tiếng Việt là dữ liệu lớn, nhưng về bản chất thực chất là gì thì không mấy người có thể đưa ra một khái niệm chính xác. Theo Garter, big data được hiểu là tài sản thông tin, đây là những nội dung chứa đựng khối lượng dữ liệu lớn, phong phú, tốc độ cao nên đòi hỏi cần phải có công nghệ cao mới có thể giải quyết một cách hiệu quả.
Căn cứ vào đó để đưa ra những quyết định quan trọng, “mở cửa” các yếu tố ẩn sâu trong khối lượng dữ liệu lớn đó và tối ưu quá trình xử lý dữ liệu. Như vậy, với cách hiểu này vẫn khiến nhiều người cảm thấy “hoang mang” rất nhiều. Vì cách diễn đạt của nó có phần khó hiểu và buộc bạn cần phải nắm chắc rất nhiều thuật ngữ khác. Vì vậy, hiểu theo một cách đơn giản hơn thì big data – dữ liệu lớn là tập hợp những dữ liệu có dung lượng cao hơn mức có thể đảm nhận so với những công cụ, ứng dụng xử lý truyền thống. Đồng thời, nó không chỉ đề cập đến dữ liệu, thông tin mà còn nói về co cấu tổ chức dữ liệu và các công nghệ, công cụ xử lý cần thiết đi theo.
Trong những năm gần đây, khối lượng big data được tạo ra ngày một lớn hơn. Điều thú vị đó là những dung lượng dữ liệu này không chỉ do con người tạo ra mà còn có sự “góp phần” của cả máy móc, thiết bị nhất là với sự ra đời của IoT – Internet of Things. Big data còn được hiểu thông qua những đặc trưng nổi bật như sau:
• Volume – Dung lượng: Đặc trưng này sẽ giúp bạn trả lời chính xác nhất cho câu hỏi “Đây có phải dữ liệu lớn không?”. Kích thước hay dung lượng sẽ quyết định đã giá trị của data.
• Variety – Tính đa dạng: Một khối lượng thông tin, dữ liệu lớn đó sẽ có các kiểu, các dạng và cả cấu trúc khác nhau.
• Velocity – Vận tốc: Thời gian xử lý, phân tích dữ liệu để đáp ứng mục đích, nhu cầu sử dụng và khai thác thông tin của người dùng.
• Veracity – Tính xác thực: Chất lượng của dữ liệu thu thập không phải lúc nào cũng sẽ giống nhau và điều này sẽ quyết định trực tiếp đến kết quả của quá trình xử lý, phân tích cuối cùng.
2/ Big data đã biến đổi ngành Marketing như thế nào?
Chỉ trong vòng 10 năm trở lại đây, ngành Marketing đã có rất nhiều sự biến đổi lớn, dấu mốc cho những điều này bắt đầu từ những yếu tố nổi bật là nền tảng Internet, cách mạng công nghiệp 4.0, kênh tiếp thị, chân dung khách hàng thế hệ mới và big data. Dữ liệu lớn được sử dụng trong rất nhiều lĩnh vực khác nhau của cuộc sống, nhưng có lẽ nổi bật nhất vẫn luôn là trong ngành Marketing. Từ những “ông lớn” như Google hay Facebook đã nhanh chóng “thống trị” thị trường, khai thác thành công những giá trị mà Internet mang lại. Đồng thời tạo ra một mạng lưới liên kết với mọi người thành công.
Tiếp đến IOT đã cho phép chúng ta kết nối dễ dàng và chuyên sâu hơn đến các thiết bị, hệ thống và dịch vụ mang đến những sự tiện lợi tối ưu nhất cho những nhu cầu của mình. Điều này đồng thời còn mở ra “kỷ nguyên tự động hóa” trong rất nhiều ngành nghề, đặc biệt là mua sắm. Tổng hợp từ những điều đó khi big data được ra đời nó đã tạo nên một diện mạo mới cho ngành Marketing ở rất nhiều góc cạnh khác nhau. Điển hình nhất liên quan đến vấn đề nghiên cứu thị trường khi triển khia các chiến lược tiếp thị, truyền thông.
Big data của thế giới 4.0 đã trở thành một nguồn tài nguyên giá trị mang đến những cơ sở giúp các nghiên cứu, phân tích của các Marketes được chuyên sâu hơn rất nhiều. Đặc biệt so với phương thức nghiên cứu thị trường truyền thống, big data mang đến một bức tranh tổng thể hơn cả. Nhất là khi nó giúp các doanh nghiệp, đội ngũ tiếp thị có thể lắng nghe và hiểu người tiêu dùng một cách kỹ lưỡng, nhanh chóng và sâu sắc hơn rất nhiều. Điểm đáng chú ý của big data khi nó giúp “theo dõi” hành vi của khách hàng trực tuyến ở mỗi “bước chân”. Trong khi đó, đây là xu hướng mua sắm ngày càng “áp đảo” trên toàn thế giới.
3/ Những nguồn chính tạo ra big data trong marketing
Big data luôn chứa đựng khối lượng dữ liệu lớn và nó được khai thác, tổng hợp từ những nguồn khác nhau. Các nguồn sẽ là nơi “cung ứng” để tạo nên những dữ liệu lớn phục vụ mục đích sử dụng của mọi người. Đây được ví như “nguồn dầu mỏ” quý giá, ngay cả ở dạng “thô” nó cũng mang đến rất nhiều tiềm năng, lợi ích cho chúng ta khi được xử lý một cách chính xác. Theo đó, trong marketing big data được tạo ra từ 2 nguồn chính quan trọng là:
• Dữ liệu từ các kênh truyền thông xã hội: Các kênh truyền thông xã hội ngày càng phát triển một cách “chóng mặt”, không thể không nhắc đến các kênh như Facebook, Instagarm, Twitter hay kể cả Pinterest. Đây chính là những nguồn hình thành nên những dữ liệu lớn có dung lượng “siêu to khổng lồ”. Hơn thế, với việc ngày càng gia tăng người dùng khối lượng data có được trên các kênh này thực sự là một “mỏ dầu” tiềm năng.
• Dữ liệu từ các công cụ tìm kiếm: Dù tạo ra được khối lượng data khổng lồ, tuy nhiên các kênh truyền thông xã hội vẫn “kém cạnh” hơn rất nhiều so với các công cụ tìm kiếm như Google, Bing hay Duck Duck Go. Các công cụ tìm kiếm này mang đến nguồn dữ liệu khổng lồ và cũng được coi là quan trọng hơn cả.
4/ Lợi ích big data mang lại khi được ứng dụng trong marketing
Khi được ứng dụng trong marketing, big data đã thực sự tạo ra một sự biến đổi rất lớn trong việc nghiên cứu thị trường, khai thác thông tin và sử dụng chúng. Chúng ngày càng trở nên phổ biến và được đông đảo các doanh nghiệp áp dụng cho việc tiếp thị, truyền thông thương hiệu của mình. Có thể con số này ở Việt Nam vẫn còn nhỏ, nhưng trên thế giới và nhất là đối với những tập đoàn, doanh nghiệp quy mô lớn việc ứng dụng dữ liệu lớn trong marketing đã không còn là điều gì xa lạ. Nhất là khi nó mang đến những lợi ích sau đây:
1. Tăng khả năng thu hút và giữ chân khách hàng: Muốn tạo ra doanh thu, tăng trưởng về lợi nhuận thì thu hút và giữ chân khách hàng luôn là nhiệm vụ quan trọng của mọi doanh nghiệp. Việc ứng dụng big data cho phép các Marketers quan sát, theo dõi và phân tích hành vi, xu hướng của người tiêu dùng. Từ đó kích thích nhu cầu mua sắm và tạo ra những tệp khách hàng trung thành.
2. Nghiên cứu, phân tích và cung cấp thông tin chất lượng: Nghiên cứu, phân tích là quá trình quan trọng trong marketing. Đây cũng chính là giá trị mà chúng ta cần khai thác khi dùng big data. Điều này không chỉ giúp phát triển sản phẩm, đáp ứng nhu cầu của khách hàng mà còn tránh lãng phí tiền bạc vào những quảng cáo không hiệu quả.
3. Quản lý rủi ro: Mọi chiến lược, chiến dịch marketing đều tiềm ẩn những rủi ro thường trực, những rủi ro có thể ảnh hưởng đến uy tín, hình ảnh thương hiệu cũng như tài chính. Việc phân tích và sử dụng dữ liệu lớn đã đóng góp rất nhiều vào quá trình quản lý rủi ro của các doanh nghiệp.
4. Tạo động lực đổi mới và phát triển sản phẩm: Lợi ích mà big data mang lại khi được ứng dụng trong marketing có thể nhắc đến chính là tạo động lực đổi mới và phát triển sản phẩm. Những thông tin được thu thập, xử lý sẽ cho bạn biết được xu hướng và nhu cầu, mong muốn tương lai của người dùng. Đặc biệt là những đánh giá cụ thể tại thời điểm hiện tại, để biết được những điểm chưa được hoàn thiện.
5. Quản lý chuỗi cung ứng: Đây là lợi ích mà không phải ai cũng biết khi ứng dụng big data trong marketing. Lúc này những thông tin, dữ liệu được đưa ra cho chuỗi cung ứng sẽ có độ chính xác cao. Điều này sẽ hạn chế những vấn đề khúc mắc, tiêu cực phải đối mặt trong tương lai.
5/ Có nên ứng dụng big data vào quá trình tiếp thị không?
Big data mang đến rất nhiều lợi ích cho quá trình tiếp thị, truyền thông thương hiệu của các doanh nghiệp. Có thể khai thác với 4 khía cạnh là: Cắt giảm chi phí – Cắt giảm thời gian – Tăng thời gian phát triển và tối ưu sản phẩm – Đồng thời hỗ trợ đưa ra những quyết định đúng đắn, hợp lý. Tuy nhiên, việc ứng dụng big data vẫn còn có những chỉ trích liên quan đến cách người ta sử dụng và quá trình tiến hành lấy dữ liệu. Ngoài ra, những chỉ trích này còn nhắc đến việc xâm phạm quyền riêng tư của người dùng mạng.
Tuy nhiên, những chỉ trích này đều liên qua đến những tác động mà chúng ta tiến hành trong suốt quá trình khai thác, phân tích và thu thập thông tin ở big data. Nhưng việc sử dụng những khối lượng dữ liệu lớn ngày càng trở nên phổ biến hơn, không chỉ là những anh chàng IT mà ngay cả một người dùng mạng xã hội Facebook đơn thuần cũng vậy. Trong khi đó, thời buổi cạnh tranh hiện nay marketing đã trở thành một phần không thể thiếu. Doanh nghiệp, thương hiệu nào mạnh về điều này đã chiếm một ưu thế tuyệt đối. Khi bạn biết cách khai thác, sử dụng big data không chỉ tạo ra giá trị chuyển đổi cao trong quá trình tiếp thị của mình, nâng cao doanh thu mà còn tối ưu quá trình trải nghiệm của khách hàng.
6/ Các cách sử dụng big data trong marketing hiệu quả
Quảng cáo nhắm tới đối tượng mục tiêu một cách chuẩn xác
Để “phủ sóng” thông tin, hình ảnh và nâng cao hiệu quả trong các chiến dịch chạy quảng cáo của mình cũng như sử dụng big data một cách hiệu quả nhất thì bạn cần phải nhắm tới đối tượng mục tiêu một cách chuẩn xác. Lúc này những dữ liệu thu thập cho việc phân tích, nghiên cứu sẽ có chất lượng tốt hơn. Như vậy, những đánh giá cuối cùng được đưa ra sẽ mang đến các giá trị thiết thực nhất cho việc đưa ra những quyết định của các Marketers trong tương lại. Thay vì việc, đưa các quảng cáo đến với mọi khách hàng thì việc “thu gọn” đối tượng đúng với mục tiêu của chiến dịch còn giúp tối ưu các nguồn lực một cách tốt nhất.
Cải thiện độ chính xác của chức năng tìm kiếm
Cải thiện độ chính xác của chức năng tìm kiếm sẽ giúp hiểu rõ hơn người dùng đang muốn tìm kiếm gì, cần gì lúc này. Đây là sự kết hợp hoàn hảo giữa big data và Machine Learning giúp thu thập dữ liệu, thông tin có chất lượng cao hơn thay vì “ôm đồm” tất cả mọi thứ. Từ đó bạn hoàn toàn có thể áp dụng điều này ngay trên chính website của mình, nhờ đó mà trải nghiệm của khách hàng cũng được nâng cao và giá trị chuyển đổi theo đó cũng sẽ là tỷ lệ thuận.
Nâng cao mức độ liên quan của nội dung
Để có thể chiếm được lòng tin của khách hàng thì nội dung bạn đưa ra phải có độ chính xác, với những điểm “chạm” đúng, đủ và đầy. Bạn có thể xây dựng được rất nhiều nội dung, nhưng nó chỉ thực sự giá trị khi nó chạm được đến những điều mà khách hàng của bạn đang quan tâm, đang cần thiết. Hãy sử dụng big data để định hình những chủ đề, nội dung thu hút được sự quan tâm và chú ý của khách hàng nhất. Từ đó xây dựng và đưa ra những nội dung có mức độ liên quan cao nhất, điều này cũng sẽ tạo ra một ưu thế cạnh tranh trên thị trường đối với các doanh nghiệp trong suốt quá trình tiếp thị, truyền thông của mình.
Thử nghiệm nhiều sự kết hợp dữ liệu
Thay vì chỉ sử dụng một nguồn, một kênh dữ liệu duy nhất thì tại sao bạn không thử kết hợp nhiều dữ liệu lại với nhau? Hiểu được rằng mỗi một dữ liệu big data đã chức đựng dung lượng rất lớn vượt xa khỏi những cách xử lý thông thường, truyền thống mà cần phải sử dụng đến các máy móc, thiết bị. Nhưng công nghệ ngày càng phát triển, cho phép chúng ta có thể thử nghiệm nhiều loại dữ liệu khác nhau và việc xử lý cũng sẽ không phải quá khó khăn. Từ đó, bạn hoàn toàn có thể đưa ra những sự điều chỉnh cần thiết ngay cho website của mình để tăng khả năng tiếp cận.
Phân tích dữ liệu kết hợp người và máy móc
Để rút ngắn về thời gian, công sức và nâng cao mức độ chính xác bạn không nên tự mình phân tích dữ liệu hoặc hoàn toàn tiến hành điều này với máy móc. Không phủ nhận được rằng, máy móc, thiết bị ngày càng được cải tiến và ngày càng tiện dụng và thông minh hơn. Nhưng mọi thứ muốn được đảm bảo nhất thì đều cần phải có sự giám sát của trí tuệ con người. Vì máy móc, thiết bị hoạt động vẫn dựa trên những tính toán, nghiên cứu của chúng ta. Những sai số xảy ra là điều chắc chắn sẽ không thể tránh khỏi.
Ứng dụng big data trong marketing đúng cách sẽ mang đến những lợi ích rất lớn cho doanh nghiệp. Hơn thế, dữ liệu lớn trong tương lại sẽ ngày càng có những thay đổi mà bản thân chúng ta cũng không thể chắc chắn được. Nhưng ở thời điểm hiện tại, đây là điều rất cần thiết cho quá trình tiếp thị, truyền thông thương hiệu. Nếu lúc này, quá trình thu thập hay đúng hơn là nghiên cứu thị trường, khách hàng của bạn vẫn còn nhiều hạn chế thì hãy xác định ngay đến việc sử dụng dữ liệu lớn.
